Obowiązek meldunkowy – to warto o nim wiedzieć
Meldunkiem czy adresem zameldowania określamy miejscowość, ulicę oraz numer domu i ewentualnie lokalu mieszkalnego, w którym stale albo czasowo przebywa osoba posługująca się tym adresem. W Polsce meldunek musimy mieć obowiązkowo. Co warto o nim wiedzieć?
Nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że historycznie instytucja zameldowania sięga aż czasów średniowiecznej Europy. Obowiązek meldunkowy obowiązywał również podczas rewolucji francuskiej, w carskiej Rosji, w Związku Radzieckim za czasów Stalina.
Obowiązek ten mniej lub bardziej ograniczał prawa człowieka. Najgorzej sytuacja prezentowała się właśnie w Związku Radzieckim, gdzie obowiązek meldunkowy pozbawiał obywateli prawa do swobodnego przemieszczania się i pobytu.
Obowiązek meldunkowy w Polsce
Także w Polsce mamy do czynienia z obowiązkiem meldunkowym, chociaż od lat prowadzone są dyskusje nad tym, aby z niego zrezygnować, ponieważ tak naprawdę jest on już prawem mającym ograniczone zastosowanie.
Na razie rządzący jednak nie zdecydowali się na taki krok i nadal teoretycznie każdego z nas obowiązuje meldunek. Być może w przyszłości zostaną wprowadzone zmiany, które łagodzą przepisy i nie będzie już konieczne meldowanie się tam, gdzie mieszkamy. Oczywiście, dzisiaj rzadko kto melduje się przy wyjeździe do innego miasta, co właśnie jest jednym z głównych powodów, dla których obowiązek meldunkowy postrzega się jako martwe prawo.
W Polsce istnieją dwa główne obowiązki meldunkowe:
• cywilny
• wojskowy
Skupmy się tutaj na obowiązku meldunkowym cywilnym. Jest to obowiązek ustawowy, który związany jest z ewidencją ludności i dokumentami tożsamości. Nie należy przy tym mylić obowiązku meldunkowego z miejscem zamieszkania, ponieważ miejsce zamieszkania odnosi się do stanu faktycznego, podczas gdy meldunek związany jest ze stanem prawnym.
Wyróżniamy następujące obowiązki meldunkowe:
• zameldowanie na pobyt stały
• zameldowanie na pobyt czasowy do 3 miesięcy
• zgłoszenie wyjazdu za granicę na czas dłuższy niż 6 miesięcy oraz powrotu zza granicy
• wymeldowanie z każdego z wyżej wymienionych rodzajów meldunku
Prawo wskazuje, że jeśli przebywamy w jednej miejscowości i pod tym samym adresem przez dłużej niż 30 dni, w takim przypadku powinniśmy się zameldować pod tym właśnie adresem. W hotelach i innych instytucjach powinniśmy zameldować się w ciągu 24 godzin. Oczywiście, mało kto decyduje się na meldunek czasowy.
Zameldować możemy się też w lokalu, który wynajmujemy, czyli posiadamy do niego tytuł prawny. Powinniśmy jednak pamiętać, że meldunek nie powoduje nabycia jakichkolwiek praw do lokalu.
Czy za brak meldunku grozi nam kara?
Aktualnie z tytułu braku meldunku w miejscu, w którym przebywamy, nie są nakładane już kary. Nowelizacja Ustawy o ewidencji ludności z 2010 roku dokonała uchylenia artykułu z Kodeksu wykroczeń, który karał niespełnienie obowiązku meldunkowego.
Dzisiaj większość Polaków mieszkających poza adresem zameldowana posługuje się adresem zamieszkania i możemy bez problemu podać go podczas podpisywania umów, a nawet w trakcie kontaktów z urzędami.