Urlop na żądanie – co warto o nim wiedzieć?

Urlop na żądanie może być wykorzystany przez pracownika zarówno w ramach pojedynczych dni, a także w formie jednego okresu czterech dni. Bardzo ważne jest natomiast decydowanie się na zgłoszenie urlopu na żądanie najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. Kodeks pracy nie określa czy takie zgłoszenie ma być w godzinach planowanego rozpoczęcia pracy cz też przed rozpoczęciem pracy. Zgłoszenie chęci wzięcia urlopu na żądanie pracownik może zgłosić również w różnych formach, czyli ustni, poprzez e-mail, telefon, fax.

W planach urlopowych nie są ustalana urlopy na żądanie a jedynie dni urlopu wypoczynkowego. Zatem pracodawca nie ustala z pracownikiem terminów, w których może on wykorzystać urlop na żądanie. Jednak zdarza się, że pracodawcy zapisują w swoich regulaminach pracy, że pracownik ma obowiązek przedstawienia wniosku również dotyczącego urlopu na żądanie. Jeśli pracownik nie ma możliwości złożenia takiego wniosku w dniu zgłoszenia urlopu wówczas powinien to zrobić w dniu po powrocie do pracy.

Zdarza się, że pracodawcy nie chcą wyrazić pracownikowi zgody na urlop na żądanie uznają taki urlop za bezpodstawny. Natomiast zgodnie z orzeczeniami wyroków sądowych w przypadku gdy sytuacja jest wyjątkowa czy też uzasadniona przez pracownika wówczas pracodawca nie ma prawa odmówić pracownikowi zgody na udzielenie urlopu na żądanie.

Jednocześnie takie informacje znajdują się również w przepisach ogólnych kodeksu pracy. Jedynym powodem wskazywanym jako pozwalający na odmowę pracownikowi urlopu na żądanie przez pracodawcę jest sytuacja gdy w przedsiębiorstwie nie może zostać zachowany tok pracy w przypadku nieobecności pracownika, gdyż pracodawca nie ma żadnej możliwości by zastąpić pracownika.

Za bezpodstawne staranie się o uzyskanie urlopu na żądanie uznawane są takie sytuacje, w których pracownik wie o możliwej nieobecności w pracy. Jeśli sytuacja nie była nagła i losowa w przypadku starania się przez pracownika o urlop na żądanie wówczas pracodawca nie ma obowiązku udzielenia pracownikowi urlopu. W przypadku gdy pracownik z wyprzedzeniem wie o nieobecności w pracy powinien skorzystać z innych form usprawiedliwienia nieobecności w pracy.

Pracownik nie jest zobowiązany do podawania przyczyny decydowania się na wzięcie urlopu na żądanie. To po stronie pracodawcy leży ewentualna konieczność udowodnienia, że pracownik wiedział o swojej nieobecności czy też udowodnienia, że pracownik nie wziął urlopu ze względu na losowy wypadek czy nagłą sytuację. W kodeksie pracy urlop na żądanie jest wskazany jako przywilej pracownika.