Raty równe a malejące - które wybrać?
Nierzadko wtedy, gdy chcemy wziąć pożyczkę albo kredyt, mamy możliwość określenia sposobu spłaty rat – możemy wybrać spłatę w ratach równych lub ratach malejących. Czym różnią się te raty i jaka forma spłaty jest lepsza?
Z tematem rat równych i malejących bardzo często stykają się osoby chcące zaciągnąć kredyt mieszkaniowy. Jednak wybór mamy też często w przypadku pożyczek gotówkowych, kredytów samochodowych czy kredytów inwestycyjnych, aby wspomnieć o niektórych z nich.
Zanim jednak przejdziemy do odpowiedzi na pytanie, która forma spłaty rat jest lepsza, musimy rozpocząć od podstawowych kwestii. Jedną z nich jest to, co składa się dokładnie na ratę. Rata składa się z dwóch części, a mianowicie odsetkowej oraz kapitałowej. Część odsetkowa odnosi się do zapłaty za pożyczenie pieniędzy od banku czy też od firmy pozabankowej. Część kapitałowa to z kolei pożyczone pieniądze, które posłużyły nam do zrobienia zakupów, nabycia mieszkania.
Różnica między ratami równymi a malejącymi
Gdy porównamy z sobą dwie pożyczki, jedną z ratami równymi, a drugą z ratami malejącymi, zauważymy od razu, że w przypadku rat równych zadłużenie płacimy w określonej liczbie takich samych rat, czyli każda z nich ma identyczną wysokość. Z kolei przy ratach malejących na początku płacimy większe raty, ale potem ich wysokość zmniejsza się.
Wysokość rat malejących oraz równych jest inna ze względu na odmienny sposób liczenia części kapitałowej i odsetkowej. Chociaż może wydawać się to absurdalne, to jednak płatności rat malejących są mniej złożone. Dla tego wariantu część kapitałowa raty liczona jest przez podzielenie pożyczonej kwoty przez długość okresu kredytowania w miesiącach. Wobec tego wartość spłacanego kapitału przez cały czas jest taka sama, ale za to wysokość części odsetkowej się zmienia, a dokładnie z każdą ratą maleją koszty, ponieważ ich wysokość zależna jest od wysokości kapitału, który z każdą ratą maleje.
Z kolei w przypadku pożyczki z ratami równymi, obliczenia są już bardziej skomplikowane i korzysta się wtedy ze specjalnych wzorów matematycznych. Dla stałych płatności część kapitałowa i odsetkowa muszą być właściwie zbilansowane, aby rata cały czas miała taką samą wysokość. Wobec tego na początku płacimy więcej odsetek i mniej kapitału, a potem coraz mniej odsetek i więcej kapitału.
Co się bardziej opłaca?
W związku z powyższym powstaje pytanie – czy bardziej opłaca się rata równa, czy rata malejąca? Dużą zaletą pożyczek z ratami malejącymi jest to, że z każdym miesiącem mamy do spłacenia mniejszą sumę. Wobec tego po początkowym czasie dość wysokich rat, możemy dojść do tych, które będą nawet o połowę od nich niższe.
W przypadku kredytów mieszkaniowych i innych zawieranych na dłuższe okresy raty malejące są często bardziej opłacalne, ponieważ wtedy możemy ochronić się przed konsekwencjami zmiany stóp procentowych na mniej korzystne dla nas. Wraz ze wzrostem stopy procentowej raty równe są więc mniej atrakcyjne. Wobec tego osoba, która zdecydowała się na raty malejące, może uzyskać większe oszczędności.