Umowa o dzieło – kiedy ją podpisać?
Umowy cywilnoprawne jak umowy o dzieło są powszechnie stosowane na rynku pracy. Wynika to między innymi ze znacznie większej elastyczności takich umów w stosunku do umów o pracę, co bywa ważne dla firm z pewnych branż. Jednak nie zawsze możliwe jest zgodne z prawem zastosowanie umowy o dzieło.
Umowy o dzieło to umowy, które są umowami cywilnoprawnymi, a także umowami zaliczanymi do tak zwanych umów rezultatu. Taka umowa ma określony cel, który wyznaczany jest do zrealizowania przez zleceniodawcę i ma być uzyskany przez zleceniobiorcę.
Dla każdej umowy o dzieło właśnie jej rezultat jest kluczowy, gdy określane jest czy taka umowa jest zgodna z prawem. Z tego punktu widzenia rezultat takiej umowy jest przedmiotowo istotny, gdzie jednocześnie ważny jest również nie wynik uzyskany w ramach realizowania umowy o dzieło, ale starania się mające na celu uzyskanie owego wyniku.
Umowa o dzieło a umowa o pracę
Zgodnie ze przepisami prawa pracy umowa o pracę jest umową z mocy prawa. Jeśli jakikolwiek stosunek pracy spełnia przesłanki umowy o pracę wówczas obowiązująca jest umowa o pracę. Jedną z charakterystycznych cech każdej umowy o pracę jest podporządkowanie pracownika pracodawcy, które nie może występować w przypadku umowy o dzieło.
Podporządkowanie pracownika dotyczy między innymi wykonywania pracy w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, w czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a także pod nadzorem pracodawcy. Przy umowach o dzieło nie występuje takie podporządkowanie. Dzieło ma być zrealizowane w wyznaczonym czasie zapisanym w umowie, ale zlecający nie może wyznaczać ścisłych godzin wykonania dzieła, co ma miejsce przy realizowaniu pracy w ramach umowy o pracę, gdzie praca realizowana jest w sposób ciągły zgodnie z grafikiem pracy przygotowanym przez pracodawcę.
Jednocześnie w ramach umowy o dzieło nie występuje również podporządkowanie pracownika w zakresie wykonywania pracy pod nadzorem.
Wykonujący dzieło ma obowiązek zapewnić sobie odpowiednie warunki do wykonania pracy, a także materiały czy sprzęt niezbędny do wykonania pracy. Oczywiście zlecający może zapewnić środki finansowe na zakup sprzętu ty materiałów, ale nie jest to obowiązkowe i zależy od indywidualnych ustaleń pomiędzy zawierającymi umowę.
Rezultat umowy o dzieło
Jak wskazują przepisy prawne dotyczące umów o dzieło, a także interpretacje dotyczące stosowania takich umów wynikiem każdej umowy o dzieło musi być rezultat, który pozwala na jego odróżnienie od innych przedmiotów. Wynik realizowania umowy o dzieło musi również być autonomiczny, a także stanowić samodzielny przedmiot obrotu.
Tak określony wynik stosowania umów o dzieło sprawia, że są one stosowanie powszechnie w ramach zawodów artystycznych. Właśnie w takich zawodach można jednoznacznie stwierdzić jakie dzieło powstaje w ramach umowy. Jednocześnie dziełem może być również oprogramowanie, aplikacje telefoniczne czy komputerowe, gdyż po zrealizowaniu takich programów w ramach umowy o dzieło powstaje wynik, który jest samoistny i podlegający obrotowi.