Czym jest i czego strzeże tajemnica bankowa?

W naszym życiu istnieje wiele spraw, o których nie powinny dowiedzieć się inne osoby. Są to kwestie osobiste, które chcemy zachować dla siebie. Ich wyjawienie mogłoby być dla nas nawet powodem do zmniejszenia poczucia bezpieczeństwa. Wobec tego wiele takich informacji jest strzeżonych przepisami prawa i niepowołane osoby nie mają wtedy do nich dostępu.

Jedną z takich tajemnic jest tajemnica bankowa, która w polskim prawie definiowana jest w Ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe. Do czego dokładnie odnosi się tajemnica bankowa? Kto może otrzymać informacje strzeżone tajemnicą bankową?

Głównym celem tajemnicy bankowej jest ochrona wszelkiego rodzaju informacji, które dotyczą różnych czynności bankowych, a także informacji, które mogą być uzyskane w procesach negocjacji, zawierania i realizacji umów na podstawie których te czynności bankowe są prowadzone. Zastrzeżeniem są wyjątki zawarte we wspomnianej wcześniej ustawy.

Czym wobec tego są czynności bankowe, do których odnosi się tajemnica bankowa?

W tym przypadku mamy do czynienia z czynnościami, czyli usługami, które realizowane są przez banki. Zaliczają się do nich między innymi przyjmowanie wkładów pieniężnych, prowadzenie rachunków, udzielanie pożyczek i kredytów, udzielanie i potwierdzanie gwarancji bankowych, prowadzenie rozliczeń pieniężnych, prowadzenie operacji finansowych, emitowanie papierów wartościowych i inne czynności, do których banki mają prawo.

Zgodnie z przepisami obowiązek dochowania tajemnicy bankowej posiada bank, a także zatrudnione w nim osoby, za pośrednictwem których bank realizuje te czynności. Zatem nie możemy otrzymać informacji finansowych nawet o bliskich osobach, ponieważ strzeże ich tajemnica bankowa. W takim przypadku będziemy po prostu odprawieni z kwitkiem. Są jednak określone przypadki, gdy wskazane w ustawie instytucje mogą otrzymać dostęp do informacji objętych tajemnicą bankową.

Banki mogą udzielać informacji objętych tajemnicą bankową następującym instytucjom:

• inne banki

• instytucje finansowe

• Komisja Nadzoru Finansowego

• Najwyższa Izba Kontroli

• Bankowy Fundusz Gwarancyjny

• Generalny Inspektor Danych Osobowych

• Komisja Papierów Wartościowych i Giełd

• biegli rewidenci

• wojsko

• policja

• prokuratorzy

• sądy

Oczywiście, w ustawie znajdziemy dokładne okoliczności, w których bank może odstąpić od tajemnicy bankowej. Dotyczy to w szczególności różnych spraw sądowych toczących się przeciwko klientowi banku, gdy instytucje wymienione powyżej muszą uzyskać informacje na temat jego finansów.

Warto też wskazać, że za bezprawne ujawnienie tajemnicy bankowej istnieje groźba odpowiedzialności cywilnej i karnej. Bank może narazić się na płatność grzywny w wysokości do 1 miliona złotych, a osoba, która tajemnicę wyjawiła, może być skazana nawet na 3 lata więzienia.