Nie zostawiaj dowodu osobistego w zastaw!

Chyba każdy z nas spotkał się z wymogiem zostawienia dowodu osobistego w wypożyczalni, na przykład sprzętu sportowego. Także wielu z nas na pewno zostało poproszonych o przekazanie dowodu w celu wykonania jego kserokopii. Nie każdy z nas jednak zdaje sobie sprawę z tego, że takie czynności nie są legalne.

Małgorzata Kałużyńska-Jasak, rzecznik prasowy GIODO, wskazuje, że zatrzymanie cudzego dowodu osobistego przez osoby, które nie są do tego uprawnione, jest wykroczeniem i może skutkować w karze ograniczenia wolności albo karze grzywny. Jedynie uprawnione do tego służby, w tym policja, mają prawo zażądać od nas przekazania dowodu osobistego, podobnie jak innych dokumentów, na przykład prawa jazdy, paszportu, legitymacji.

Dane znajdujące się na dowodzie osobistym mogą posłużyć do wzięcia pożyczki, także przez internet. Dowód może być wykorzystany do wynajęcia mieszkania, podpisania umowy abonamentowych czy do zakupienia czegoś na raty.

Niestety, o takim wykorzystaniu dowodu jego właściciel dowiaduje się najczęściej wtedy, gdy otrzymuje wezwanie do zapłaty. Dodatkowo nie każdy kojarzy, że do powstawania zadłużenia posłużył skserowany czy przekazany w zastaw dowód osobisty. Dopiero wtedy, gdy oszukana osoba dokładnie przemyśli, jak mogło dojść do takiej sytuacji, może powiązać te fakty.

Oczywiście, gdy okaże się, że zostaliśmy w ten sposób oszukani, powinniśmy od razu udać się na policję, aby zgłosić sprawę. Wtedy funkcjonariusz będzie mógł udzielić nam dalszych informacji o tym, jak powinniśmy postępować. Możemy też skontaktować się z wierzycielem i przedstawić mu sytuację.

W takich przypadkach nie powinniśmy się zgadzać i mamy do tego pełne prawo. W wypożyczalniach sprzętu sportowego możemy najczęściej po prostu wpłacić kaucję, która potem zostanie nam w pełni oddana. Z kolei wtedy, gdy ktoś prosi o przekazanie dowodu osobistego, powinniśmy także zaprzeczyć – możemy jedynie zgodzić się na okazanie dowodu, czyli pokazanie go w celu sprawdzenia danych, bez ich kopiowania.

W sytuacji, gdy jednak nie mamy innej opcji niż przekazanie dowodu osobistego do skserowania lub przesłanie skanu, wtedy umieśćmy na nim formułkę typu „skserowano dla [nazwa firmy] w dniu [dzień]” – napis powinien być umieszczony na obszarze z dowodem, aby nie można było po prostu go wyciąć.

Podsumowując, gdy ktoś prosi nas o zostawienie dowodu, na przykład w wypożyczalni sprzętu sportowego, albo też chce go zeskanować, pamiętajmy o tym, że jest to potencjalne ryzyko wykradzenia naszej tożsamości i wykorzystania jej w celu zaciągnięcia pożyczki czy podpisania innej umowy.

Należy mieć się na baczności!