Wynagrodzenie chorobowe w 2020 roku
Kiedy zachorujesz i przebywasz na L4 oraz jesteś zatrudniony na umowę o pracę, przysługuje Ci wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy na czas, kiedy nie jesteś zdolny do wykonywania pracy. Oczywiście takie wsparcie jest ograniczone czasowo, a jego kwota zależy od podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego. Sprawdź, jak wyliczyć, jaka suma Ci się należy podczas choroby.
Umowa o pracę jest tak chętnie wybierana przez pracowników jako forma zatrudnienia, bo wiąże się z wieloma benefitami, gwarantowanymi prawnie. Jednym z nich jest płatne L4. Wtedy mimo tego, że nie jesteś w pracy, możesz liczyć na wynagrodzenie, które wypłaci Ci ZUS albo pracodawca.
Wynagrodzenie za czas choroby: podstawa prawna
Chorobowe, a konkretniej zasady i wysokość jego wypłacania regulują dwa akty prawne. Jest to Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy oraz Ustawa z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
Kalkulator chorobowego
Od czego zależy wysokość wynagrodzenia chorobowego? Przede wszystkim od wysokości Twojej pensji. Jednak jak to wyliczyć, kiedy wysokość Twojej pensji się zmienia, bo na przykład dostajesz okresowe premie? Do wyliczenia świadczenia chorobowego może Ci posłużyć kalkulator wynagrodzenia chorobowego. Jednak najpierw dowiedz się, jak obliczyć tę sumę samemu.
Podstawa wymiaru chorobowego to średnie wynagrodzenie z ostatnich 12 miesięcy, do momentu, kiedy powstała niezdolność do pracy. Do swojej płacy zasadniczej możesz jeszcze doliczyć wszystkie dodatki, które wynikają z Twoich zawodowych zasług, czyli:
- premie i nagrody,
- dodatek stażowy lub funkcyjny,
- dodatkowe pieniądze za nadgodziny,
- wynagrodzenie urlopowe.
Są jednak jeszcze bonusy pieniężne od pracodawcy, które, mimo że je dostajesz, nie możesz uwzględnić ich w wyliczaniu podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego. Są to wszystkie pieniężne benefity, które nie wynikają z Twoich sukcesów w pracy, tylko są przyznawane niezależnie. Przykładowo:
- nagrody za ukończenie studiów,
- dodatki pieniężne za wzięcie ślubu czy urodzenie dziecka,
- bony, które wszyscy pracownicy dostają w jednakowej lub podobnej wysokości np. na święta, lub wakacje.
Kalkulator chorobowe – jak z niego skorzystać?
Kalkulator chorobowego działa następująco. Musisz podać swoje średnie zarobki po odliczeniu składek ZUS. Następnie wybierasz, przez ile dni trwa Twoja niezdolność do pracy. Później podajesz powód nieobecności, od którego zależy to, czy otrzymasz 80%, czy 100% pensji.
Po wprowadzeniu tych danych kalkulator wynagrodzenia chorobowego poda Ci, na jaką kwotę świadczenia możesz liczyć. W podobny sposób możesz także wyliczyć kwotę zasiłku chorobowego, który wypłaca Ci ZUS. Wtedy musisz posłużyć się kalkulatorem zasiłku chorobowego.
Kiedy ZUS wypłaca chorobowe?
Wynagrodzenie chorobowe jest przyznawane w wysokości 100% pensji, jeśli wystąpiły następujące przypadki:
- wypadek w drodze do lub z pracy,
- poddanie się obowiązkowym badaniom lekarskim, przygotowującym do zabiegu oddania komórek, tkanek lub narządów oraz przebieg zabiegu pobrania,
- choroba, która wydarzy się w trakcie ciąży.
Na 80% pensji w ramach chorobowego możesz liczyć, gdy musisz przerwać pracę z powodu choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną (to szczególnie ważna informacja, teraz kiedy panuje pandemia). Przez jaki czas to obowiązuje? Są to maksymalnie 33 dni w trakcie roku kalendarzowego albo 14 dni w przypadku pracowników, którzy ukończyli 50. rok życia.
Prawo do wynagrodzenia chorobowego zaczyna Ci przysługiwać po 30 dniach nieprzerwanego obowiązywania ubezpieczenia chorobowego. Wynagrodzenie to należy Ci się za każdy dzień niezdolności do pracy, licząc wraz z dniami wolnymi.
Wynagrodzenie chorobowe przez 30 lub 14 dni w roku wypłaca Ci Twój pracodawca. Jeśli Twój zły stan zdrowia przeciąga się w czasie, to wtedy wypłata świadczenia jest w gestii ZUS-u. Jest to zasiłek chorobowy, który przysługuje Ci przez kolejne 182 dni albo 270 dni, gdy przerwa w pracy jest spowodowana ciążą albo gruźlicą.
Umowa zlecenie a chorobowe
Czy na umowie zlecenie obowiązuje chorobowe? Tak, ale tylko w sytuacji, gdy jesteś objęty ubezpieczeniem chorobowym. Nie jest to obowiązkowe tak jak przy umowie o pracę, więc w większości przypadków nie występuje. Możesz jednak porozmawiać ze swoim zleceniodawcą, że chcesz przystąpić do ubezpieczenia chorobowego i wtedy zyskujesz szansę na płatne L4.
Może być to jednak utrudnione, bo pracodawcy decydują się na zatrudnianie na umowę zlecenie, aby ograniczyć koszty. Natomiast składka na ubezpieczenie to dodatkowy wydatek. Warto jednak zapytać o tę możliwość.
Musisz wiedzieć, że do ubezpieczenia chorobowego nie mogą przystąpić studenci.
Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe – przykład
Od postawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego, czyli swojej pensji brutto, musisz odjąć składki, które pracodawca odprowadza za Ciebie z tytułu ubezpieczenia emerytalnego, rentowego i chorobowego. Jest to 13,71% pensji brutto.
Otrzymany wynik dzielisz na 30 dni, następnie mnożysz razy 80% lub 100% (w zależności od powodu niezdolności do pracy), a później raz jeszcze razy dni pozostania na zwolnieniu lekarskim.
Spójrz na przykład:
Pracownik zarabia 4 000 zł brutto, przebywa na zwolnieniu lekarskim 10 dni i przysługuje mu prawo do 80% wynagrodzenia chorobowego.
Najpierw odejmujemy składki od pensji brutto: 4 000 zł – (13,71% x 4 000 zł) = 3 451,60 zł
Otrzymaną kwotę dzielimy na 30 dni: 3 451,60 zł / 30 dni = 115,05 zł
Mnożymy razy procent przysługującego wynagrodzenia chorobowego: 80% x 115,05 zł = 92,04 zł
Mnożymy razy liczbę dni przebywania na zwolnieniu: 92,04 zł x 10 = 920,40 zł
920,40 zł to przysługująca pracownikowi kwota wynagrodzenia chorobowego.
Zasiłek chorobowy po ustaniu zatrudnienia
Czy wynagrodzenie chorobowe obowiązuje również, kiedy zakończysz pracę w obecnej firmie? Nie, ponieważ może je wypłacać tylko pracodawca, z którym w takim momencie nic Cię już nie łączy. W takiej sytuacji możesz zwrócić się do ZUS-u o wypłatę zasiłku chorobowego. Takie prawo przysługuje Ci w dwóch sytuacjach:
- gdy choroba wystąpiła już w czasie zatrudnienia i trwa po zerwaniu umowy o pracę,
- jeśli niezdolność do pracy trwała bez przerwy przez min. 30 dni i powstała nie później niż 14 dni od zakończenia pracy albo 3 miesiące, jeśli była to choroba zakaźna.
Chorobowe w ciąży
W ciąży przysługują specjalne warunki wynagrodzenia chorobowego, bo otrzymujesz 100% swojej płacy zasadniczej. Musisz jednak poinformować pracodawcę, że powodem Twojej niezdolności do pracy jest ten wyjątkowy stan, a na zwolnieniu lekarskim musi widnieć kod B.
Z pełnopłatnego L4 możesz korzystać przez 33 dni w roku i opłaca je pracodawca. Natomiast później robi to ZUS przez kolejne maksymalnie 270 dni.