Zasiłek dla bezrobotnych 2022 – ile wynosi?

Rosnące ceny żywności, energii czy opału, a także wysokie raty kredytów sprawiają, że naprawdę coraz trudniej jest związać koniec z końcem. Ci, którzy nie mają pracy mogą ubiegać się o zasiłek dla bezrobotnych, nazywany potocznie „kuroniówką”. Podsumowujemy najważniejsze zasady dotyczące tej formy wsparcia.

Stan bezrobocia najlepiej opisuje stopa bezrobocia, czyli jaki proces osób aktywnych zawodowo stanowią ci, którzy nie mają zatrudnienia. Im stopa jest niższa, tym na rynku pracy panuje lepsza sytuacja.

Najświeższe dane o bezrobociu to dane z czerwca 2022 roku. Zgodnie z informacjami podanymi przez Główny Urząd Statystyczny, w tym miesiącu stopa bezrobocia wynosiła 4,9% i w porównaniu do poprzednich miesięcy tego roku spadła, bo w każdym z nich przekraczała 5%. Stan rynku jest lepszy niż w 2021 roku, bo w każdym z miesięcy pierwszego półrocza tego roku, stopa przekraczała 6%.

Jednak generalnie sytuacja na rynku pracy jest naprawdę dobra, bo pamiętajmy, że warto porównywać do siebie rok do roku ze względu na sezonowość zatrudnienia. Od początku publikowanych danych, czyli od 1990 roku stopa bezrobocia była niższa tylko raz. Wyniosła 3,8% i miało to miejsce właśnie w czerwcu 1990 roku.

Krytyczny był okres od 2001 do 2006 roku, kiedy stopa bezrobocia wahała się od 15 do 19%. Od 2017 roku wskaźnik ten kształtuje się na podobnym poziomie – 5 -7%.

O bezrobociu sporo może powiedzieć nam również liczba bezrobotnych zarejestrowanych. W czerwcu 202 roku było to 818 tys. – o 32 tys. mniej niż miesiąc wcześniej i aż o 175 tys. niż rok wcześniej.

Podsumowując, dane GUS pokazują, że wciąż mamy do czynienia z rynkiem pracownika i naprawdę łatwo znaleźć zatrudnienie, a nie korzystać z zasiłków dla bezrobotnych.

Zasiłek dla bezrobotnych 2022 jest uzależniony od stażu pracy – można otrzymywać 80, 100 lub 120% bazowej stawki. Wyższy zasiłek dla bezrobotnych obowiązuje przez trzy miesiące, a później kwota jest obniżana. Służy to oczywiście zwiększeniu motywacji do poszukiwania zatrudnienia.

Warto wiedzieć, że kwoty te zostały 1 czerwca 2022 roku zwaloryzowane, co oznacza, że zasiłek dla bezrobotnych 2021 był niższy.

Do stażu pracy liczy się okres zatrudnienia na umowę o pracę, ale także czas:

• przebywania na urlopie macierzyńskim lub wychowawczym,
• świadczenia usług na umowę zlecenie lub agencyjną (jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota w wysokości przynajmniej minimalnego wynagrodzenia),
• prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej (jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota w wysokości przynajmniej minimalnego wynagrodzenia),
• odbywania zasadniczej służby wojskowej,
• pobierania renty rodzinnej lub z tytułu niezdolności do pracy

Ważne jest, że nie można wliczać bezpłatnego urlopu wypoczynkowego, który trwa dłużej niż 30 dni.

Aby otrzymać zasiłek dla bezrobotnych, należy zarejestrować się w Powiatowym Urzędzie Pracy. Aby mieć prawo do zasiłku dla bezrobotnych, trzeba stracić zatrudnienie i spełnić dwa warunki:

• przepracować min. 365 dni w ciągu 18 miesięcy poprzedzających rejestrację w PIP,
• udowodnić otrzymywanie przynajmniej minimalnego wynagrodzenia (3 010 zł brutto w tym roku), od którego były odprowadzane składki na Fundusz Pracy i ubezpieczenie społeczne.

Wniosek o zasiłek dla bezrobotnych należy złożyć w Powiatowym Urzędzie Pracy, którego obszar obowiązuje nasze miejsce zameldowania lub zamieszkania (jeżeli nie ma stałego meldunku). Wniosek można złożyć wraz z rejestracją statusu bezrobotnego podczas jednej wizyty.

Można również zrobić to za pomocą serwisu praca.gov.pl. Trzeba jednak dysponować podpisem elektronicznym lub mieć profil zaufany. Tym sposobem potwierdzamy swoją tożsamość.

Aby złożyć wniosek stacjonarnie, trzeba okazać urzędnikowi swój dowód osobisty.

Niezależnie od sposobu złożenia aplikacji, trzeba załączyć kserokopię:

• świadectwa ukończenia szkoły,
• zaświadczenia o ukończeniu kursów lub szkoleń,
• świadectwa pracy,
• zaświadczenie z zakładu pracy dotyczące wysokości zarobków i odprowadzanych składek,
• orzeczenie o niepełnosprawności lub potwierdzenie przeciwwskazania do wykonywania konkretnych prac (jeśli nas to dotyczy).

W niektórych przypadkach urząd może także poprosić o zaświadczenie o okresie zawieszenia działalności gospodarczej, aktualną decyzję o wysokości renty, decyzję z KRUS o niepodleganiu ubezpieczeniu społecznemu rolników, zaświadczenie z ZUS o okresie pobierania zasiłku chorobowego, macierzyńskiego lub rehabilitacyjnego.

Okres otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych zależy od relacji stopy bezrobocia w danym powiecie w porównaniu do stopy w skali kraju.

Zasiłek przysługuje przez 180 dni, jeżeli powiatowa stopa nie przekroczyła 150% krajowej albo 365 dni, jeśli tak się stało.

Powiatową stopę bezrobocia bada się na dzień 30 czerwca roku poprzedzającego dzień nabycia prawa do zasiłku.

Prawa do zasiłku dla bezrobotnych nie ma osoba, która:

• w okresie pół roku przed rejestracją w PIP została zwolniona dyscyplinarnie,
• otrzymała odszkodowanie za skrócenie okresu wypowiedzenia,
• odbywa płatną praktykę absolwencką, a jej wynagrodzenie przekracza połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę,
• po skierowaniu z PIP nie podjęła szkolenia, stażu, pracy lub innej formy pomocy,
• w okresie pół roku przed rejestracją rozwiązała stosunek pracy za wypowiedzeniem lub porozumieniem stron (wyjątkami są: porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy lub zmniejszenia zatrudnienia, zmiany miejsca zamieszkania lub pracodawca dopuścił się poważnego naruszenia podstawowych obowiązków).

Warto wiedzieć, że kuroniówka, czyli zasiłek dla bezrobotnych jest wypłacany z dołu, czyli w przypadku nabycia prawa do niego w trakcie miesiąca, otrzymujemy pieniądze za daną liczbę dni.

Na przelew czeka się do 14. dnia miesiąca, który nastąpi po nabyciu prawa. Przykładowo, zarejestrowaliśmy się w urzędzie w sierpniu, to zasiłek powinien wpłynąć na konto do 14 września.

Osoby, które nie mają prawa do otrzymywania zasiłku dla bezrobotnych, bo np. same zrezygnowały z zatrudnienia albo zostały zwolnione dyscyplinarnie, także powinny zarejestrować się w Powiatowym Urzędzie Pracy.

Mogą bowiem zostać skierowani przez starostę do wykonywania prac społecznych, które pozwolą trochę zarobić albo zostaną objęci programem wsparcia zawodowego (doradztwa, szkoleń, aktualnych ofert), co zwiększa szansę na zdobycie pracy.

Na podwyżkę zasiłku dla bezrobotnych można liczyć tylko raz do roku. Obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej zazwyczaj publikowane jest w maju, a podwyżka zasiłku obowiązuje od 1 czerwca. W tym roku również tak było i zasiłek dla bezrobotnych został zwaloryzowany.

Zasiłek dla bezrobotnych można pobierać maksymalnie przez 180 lub 365 dni (w zależności od stopy bezrobocia w powiecie, w którym mieszkamy). Jednak, jeśli wcześniej znajdziemy zatrudnienie albo utracimy prawo do zasiłku, to jest on wypłacany krócej.

Mamy, którym kończy się urlop macierzyński, a spełniają pozostałe warunki ubiegania się o zasiłek, również mogą o niego wnioskować. Trzeba jednak pamiętać o tym, aby w okresie pracy otrzymywać przynajmniej minimalne wynagrodzenie. Powinny zarejestrować się w urzędzie pracy i przedstawić zaświadczenie z ZUS o okresie pobierania świadczenia wraz z podstawową wymiaru jego naliczania.

Warto wiedzieć, że po spełnieniu warunków dotyczących wieku i stażu pracy osoba bezrobotna może ubiegać się o zasiłek przedemerytalny, który wynosi 1 350,70 zł brutto.

Wniosek trzeba złożyć w swoim oddziale ZUS i można to zrobić, gdy jest się w odpowiednim wieku i ma się przepracowany dany okres, a wytyczne zależą od płci i powodu, z jakiego została rozwiązana umowa.

Oprócz tego należy spełnić następujące warunki:

• przez min. 180 dni pobierać zasiłek dla bezrobotnych,
• być zarejestrowanym jako osoba bezrobotna,
• podczas pobierania zasiłku nie odmówić bez uzasadnienia przyczyny zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
• złożyć wniosek o świadczenie przedemerytalne w ciągu 30 dni od dnia wydania dokumentu o 180-dniowym czasie pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Zgodnie z przepisami zasiłek dla bezrobotnych jest traktowany tak, jak wynagrodzenie za pracę. Dlatego to, czy może zostać zajęty przez komornika, zależy od tego, z jakiego powodu powstało zadłużenie. Reguluje to Kodeks Pracy i Kodeks Postępowania Cywilnego.

Zobacz, czego nie może zająć komornik

Jeżeli egzekucja dotyczy alimentów, to komornik może zająć 60% zasiłku i to zrobi. Natomiast jeżeli nie, to teoretycznie 50%. Nie oznacza to jednak, że je pobierze, ponieważ kwota wolna od potrąceń jest dwa razy wyższa od kwoty zasiłku. Dlatego komornik musi pozostawić na koncie dłużnika całą sumę świadczenia.